KAMUOYUNA

AİHM kararları bağlayıcıdır

Önceki dönem HDP  Eşgenel Başkanı Selahattin Demirtaş, Kasım 2016’da tutuklanmış olup o tarihten bu yana Edirne Cezaevi'nde tutulmaktadır. 

Bu tutukluluk sebebiyle AİHM’e yapılan başvuru üzerine Mahkeme 20 Kasım 2018 tarihinde açıklanan kararında, Sözleşme'nin 5. maddesinin 3. fıkrasının (Makul Süre İçinde Yargılanma ve Tutuksuz Yargılanma Hakkı), Sözleşme'nin 18. maddesinin (Sözleşme'de Belirtilen Hak ve Özgürlüklere, bu Sözleşme Hükümleri ile İzin Verilen Kısıtlamaların, Öngörüldükleri Amaç Dışında Uygulanamaması) ve Sözleşme'ye Ek 1 +

 NoluProtokol’ün 3. maddesinin (Seçme ve Seçilme Hakkı) ihlal edildiğine karar vermiştir.Ülkemiz açısından AİHS’in18. maddesinin ihlal edildiğine ilişkin bu ilk kararda,Demirtaş’ıntahliye edilmesi gerektiği de belirtilmiş ancak bu karara rağmenDemirtaştahliye edilmemiştir.

SelahattinDemirtaş18 Eylül 2019 tarihinde AİHM Büyük Daire'de yapılacak duruşma öncesi, tutuklu olarak yargılandığı Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi dosyasından 2 Eylül 2019 tarihinde tahliye edilmesine rağmen,başka bir dosyadan kesinleşen 4 yıl 8 aylık hapis cezası onanmış ve bu gerekçeyle tahliye edilmemiştir.Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 20 Eylül 2019 tarihinde zaten Ankara 19. Ağır Ceza Mahkemesi davasında suçlama olarak ileri sürülen 31 fezlekeden birini teşkil eden 6-8 Ekim 2014 olaylarını gerekçe göstererek,Demirtaşhakkında yeniden soruşturma başlatmış ve bu dosyadan da tutuklama kararı verilmiştir.Demirtaş’ınikinci kez tutuklanmasının üzerinden 15 ay geçmesine rağmen hala bu iddia ile ilgili dava açılmamıştır.

Hem hükümet, hem de Demirtaş’ın avukatları tarafından Büyük Daire’ye taşınan Daire Kararı hakkında Büyük Daire, incelemesini tamamlayarak 22 Aralık 2020’de kararını açıklamıştır. Büyük Daire kararında özetle “Demirtaş’ın siyasi amaçlarla Sözleşme'ye aykırı bir şekilde tutuklandığı, meclis içinde ve dışında yaptığı konuşmaların yargılamaya konu edilmesi nedeniyle ifade özgürlüğünün ve serbest seçim hakkının ihlal edildiği, 20 Eylül 2019 tarihli ikinci tutuklamanın da ilk tutukluluğun devamı niteliğinde ve Sözleşme'ye aykırı olduğu ve derhal serbest bırakılması gerektiği” belirtilmiştir.

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin çekince koymaksızın imzaladığımız 46. Maddesine göre, Mahkeme'nin kararları tüm üye devletler için bağlayıcıdır. Yine Anayasa'nın 90.maddesine göre ulusal norm hiyerarşisinde Türkiye’nin taraf olduğu sözleşmelerde yer alan hükümlere üstünlük tanınmaktadır. AİHM kararlarının uygulanmamasının Konsey'den çıkarılmaya kadar giden sonuçlarının olduğu da unutulmamalıdır. Bu nedenle; Türkiye’nin uluslararası yükümlülükleri de dikkate alındığında, Anayasamızın 2. Maddesinde belirtilen bir hukuk devleti olmanın gereği olarakAİHM kararı derhal yerine getirilerek Selahattin Demirtaş, tahliye edilmelidir.